Yabancı Şirket Şubeleri
I. Ticaret Kanunu Kapsamında (m. 13/3, 6/2) Sınırlı Sorumlu Şirketlere Genel Bir Bakış ve Limited Şirketler
Bu şirket türü; sınırlı bir sorumluluğa sahiptir, yani şirketin sorumluluğu kendi varlıkları ile sınırlıdır. Sınırlı sorumlu şirketler, noter tasdikli bir hissedarlar sözleşmesi yoluyla yasal olarak standartlaştırılmış asgari gereklilikler karşılanana ve ticaret siciline kayıt yapılana kadar yasal kapasiteye sahip değildir. Bu durumda ticaret siciline kayıt yalnız beyan niteliğinde olmayıp hukuki bir etkiye de sahiptir (bkz. Sınırlı Sorumlu Şirketler Kanunu’nda – GmbHG – §§ 1 – 12.).
Şirket adı altında görünen bu tür limited şirketler, Federal Gazete’de uygun şekilde yayınlanması gereken zorunlu bilanço hazırlama gibi pekçok yasal düzenlemeye uymakla yükümlüdür. Bir ortaklığın aksine sorumluluğu sınırlandırılmış bir şirket olarak, kurumsal varlıkların gelişimine odaklanır. Bir limited şirket kurmak için, kurucu kişiler 25.000 Euro’luk bir sermaye katkısına ihtiyaç duyarlar (bkz. GmbHG’de § 5 I). Ticaret siciline kayıt, ancak ve en az 12.500 Euro’luk bir katkı – yani sermaye katkısının yarısı – yapılmışsa gerçekleşir. Limited şirketin iflası durumunda, yasal olarak §§ 60 ff’de (GmbHG) sabitlenen tasfiye işlemleri gereklidir.
II. Bağımsız Kuruluşlar (Şube), Alman Medeni Kanunu’nda §§ 13 ff.
Bir bağımsız şube fiziksel olarak ana işletmeden ayrıştırılmıştır. Şube; yalnızca ticari teşebbüs, devamlı hizmet ve teşebbüsse ilave bir merkez oluşturma yoluyla kurulur. Eğer işletme kendiliğinden ticari niteliğe haiz değilse sadece bağımlı kuruluşların oluşturulması düşünülebilir. Şubenin sicile kayıt edilme zorunluluğuna karşın sicil burada yalnızca beyan niteliğindedir. Ek olarak şube kuruluşunun belediyede yetkili ticaret dairesine bildirilmesi de ayrıca bir yükümlülüktür.
Şube adı; asıl (ana) şubenin adını yasal formula ve değiştirmeden içinde barındırmalıdır. Şüpheli durumlarda o yerin mahkemesi, karışıklık veya endişe riskini ortadan kaldırma amacıyla yetkili sanayi ve ticaret odasının görüşünden yararlanabilir.
Ticaret siciline kayıt, yerel yetkili bölge mahkemesine yapılmalıdır. Sorumlu şirket organları bundan mesul tutulur. Şirketin imzası noter tasdikli olmalıdır. Kurucular, noterde geçerli kimlik belgeleri ile kendilerini meşrulaştırmalıdır. Başka bir kişi başkası adına hareket ederse temsil edilenin yazılı bir vekaletname veya sonrasında noter tasdikli bir muvafakat vermesi gerekir. Tüzel kişi (Şirket), bağımsız şube kurarken de ticaret sicilinden onaylı bir belge sunarak varlığını kanıtlamak zorundadır.
Şube yasal ve sistematik olarak ana şubeye bağlıdır. Bu iç bağlılığa ragmen şube, dışa dönük ticari işlemlerinde bağımsızdır. Ancak yine de ana şubeden ayrı bir tüzel kişiliğe sahip değildir. Buna ragmen ana şube varlığının sona ermesi durumunda, şubenin ticari işlemlere bağımsız olarak katılabilmesi ve kendi varlığını devam ettirebilecek biçimde kurulması gereklidir.
Bunlara ek olarak, şube kendi yönetimine veya ticaret siciline kayıtlı bir imza yetkilisi ile kendi ticari malvarlığı bulunması gerekir (Ancak bunlar ne bir asgari limite bağlı ne de ticaret sicilinde kayıtlıdır). Şube yöneticisi veya atanmış bir imza yetkilisi tarafından dışarıda temsil edilir. Ancak, herhangi bir borcun borçlusu ana şubenin kendisine borçlu kalmaya devam eder. Şube müdürünün atanması ilgili şirketin kanunlarına; vekalet, Alman yasalarına tabidir.
Ticari işlemler ana şubenin bilançosunda ayrı ayrı listelenir. Şubenin yasal işlemleri, muhasebesi, finansal raporlama gereklilikleri ve şube ile müşteri arasındaki ilişki Alman yasalarına tabidir. Ticari faaliyetlerin kontrolü de ana şubenin kanunlarına tabidir.
III. Bağımsız Şubeler (Daimi Şubeler/Kuruluşlar)
Daimi işyerleri ticari sicile kaydedilmez. Yalnızca yerel sorumlu bir ticaret işletme ile iş kaydı yapılır. Şubeleşme, her bakımdan merkeze bağlı ve bu nedenle hiçbir bağımsızlığı olmayan üniter bir iş faaliyetidir.
IV. Yabancı Şubeler
1. Temel Olarak
Eğer bir şirket yurt dışına kayıtlı ise yine de Almanya’da bağımsız bir şube açabilir. Ancak bu şubenin – tamamen beyan amaçlı olan – ticaret siciline kaydı gerekmektedir. Ayrıca bu ofisin, belediyenin sorumlu ticaret dairesinde de bildirimi gerekir. Yabancı bir şirket aynı anda Almanya’da birkaç bağımsız şube açmak isterse bir ticaret sicili ana siciln olarak seçilebilir. Bu doğrultuda tüm ilgili belgelerin yalnızca bu sicile sunulması gerekmektedir.
Medeni Kanuna Giriş Kanunu (EGBGB) 6’ya göre kamu politikasının ihlali varsa şube reddedilebilir.
EGBGB’de 6. paragraf: Kamu Düzeni
(…) başka bir devletin hukuk kuralı, uygulanması Alman hukukunun temel ilkeleriyle açıkça bağdaşmayan bir sonuca yol açmakta ise uygulanmaz.
Özellikle uygulanması temel haklarla bağdaşmıyorsa uygulanmaz.
Şubenin iç yapısı şirket tüzüğüne ve yetkili yabancı hukuka tabidir. Şube ile müşteri arasındaki hukuki ilişkiler de bu bağlamda Alman kanunlarına tabi olacaktır. Ticari faaliyet kontrolü, ana şubenin yabancı hukukuna tabi olup muhasebe ve bilanço yükümlülüğü ise Alman yasalarına tabi olacaktır. Defter tutma ve muhasebe yükümlülüğü ile ilgili olarak, yabancı şirketin yasal haline en yakın olan Alman hukuku hükümleri uygulanır.
Ticaret siciline kayıt, yerel yetkili bölge mahkemesinde yapılmalıdır. Yetkili organlar tescilden sorumludur. Şirketin imzası noter tasdikli olmalıdır. Ayrıca kurucular, meşruiyetlerini geçerli kimlik belgeleri ile notere kanıtlamak zorundadır. Başka bir kişi başkası adına hareket ederse, temsil edilenin yazılı bir vekaletname veya sonrasında noter onaylı muvafakat vermesi gerekir. Bağımsız bir şube kurarken yabancı tüzel kişi, her halükarda ticaret sicilinden onaylı bir belgeye eşdeğer olan ilgili resmi tescil belgelerini ibraz ederek varlığını kanıtlamak zorundadır.
Şube, harici olarak şube başkanı veya şube başkanı tarafından atanan imza yetkilisi tarafından dışarıda temsil edilir. Buna rağmen herhangi bir borcun borçlusu ana şubenin kendisine borçlu olarak kalır. Şube müdürünün atanması, ilgili şirketin kanunlarına tabidir. Ancak, vekalet Alman yasalarına tabidir.
Bunun yanında, yabancı bir şirket şubesinin adı, yasal formu da dahil olmak üzere, ana şubenin adını değişiklik olmaksızın içermelidir. Gerekirse şirket adının yabancı dilde de kabul edilmesi gerekir. Yanlış anlaşılmaları önlemek veya açıklamak amacıyla, ilgili yabancı kanuna göre bir şirket ekinin kullanılması şart değilse veya Almanya’da yaygın değilse bile bir ekleme yapılması gerekir. Şüphe halinde yerel mahkeme, karışıklık veya endişeyi engelkemek amacıyla yetkili sanayi ve ticaret odasının görüşünden yararlanabilir.
Ek olarak, Almanya’da şubesi bulunan yabancı şirketlerin iş mektuplarında belirli bazı asgari bilgilerin bulunması gerekir: Sicil (Şubenin bulunduğu yer sicili), sicil numarası, eksiksiz yabancı şirket adını barındıran yasal halinin eki, yabancı şirket sicili, iş yazışmaları konusunda Alman yasalarının gerektirdiği bilgiler – istisna: yabancı yasalar aksini gerektirmesi durumu -.
Avrupa Topluluğu’nun (AB) veya Avrupa Ekonomik Topluluğu’nun (AET) bir parçası olmayan yabancı tüzel kişilerin iş kağıtlarında aşağıdaki bilgiler de anlaşılır olmalıdır: Şirket adı, şirketin kayıtlı ofisinin yeri ve konumu, aileyi gösteren bir yasal temsilcinin soy ismi veya en azından bir isim.
2. İlk Bakışta Gerekli Bilgiler
Yurtdışında kayıtlı bir şirketin Almanya’da şubesinin ticaret sicil başvurusunda gerekli olan belgeler:
Asıl iş yeri için:
o İlgili kanuna göre böyle bir tescilin yapılması yerleşik bir uygulama ise şirketin tutulduğu sicil.
o Şirketin yasal biçimi
o Şirketin tabi olduğu devletin hukuku (AB veya AET üyesi değilse)
o Şirket adı
o Şirketin kayıtlı ofisi
o Şirketin amacı
o Şirket sözleşmesinin akdedildiği tarih
o Genel müdür veya yönetim kurulunun kişi bilgileri
o Genel müdür veya yönetim kurulunun yetkileri
o Sermaye tutarı
o Şirketin olası zaman sınırı
Şube için:
o Adres
o Amaç
o İşletme sermayesinin tutarı
o Şube kuruluş kararının tarihi
o Şube ile ilgili olarak mahkemede ve mahkeme dışında şirketi temsile yetkili kişilerin isimleri
o Temsil yetkisinin kapsamı
o Şubenin olası zaman sınırı
Diğer ekler:
o Varsa, üçüncü bir kişi adına hareket etmek için vekaletname
o Yönetici üyenin, imza yetkilisi veya yönetim kurulu üyesi olması halinde; ticaret sicilinden alıntı
o Ana şirket varlığının ispatı
o Alman yasalarına göre izin gerektiren şirket amacı varsa bunun kanıtı
o Ana sözleşmenin onaylı bir kopyası ve gerekirse tasdikli tercümesi
V. Temsil
Alman ticaret hukuku bir „temsil bürosu“ tanımamaktadır. Bir şube kişinin kendi kuruluşunun bir parçası olarak ticari düzlemde aktif olabilir; bu durumda, ticaret hukuku bağlamında tescil edilmesi gereken bağımlı bir işyeridir. Diğer yandan şubeyi yönetmek için dışarıdan bağımsız bir temsilci atabilir; bu halde ise yabancı şirketin kendisi ticari düzlemde herhangi bir faaliyette bulunmaz.
Yazar: Linda Naomi Henschel
O.Law, Düsseldorf’un kalbinde hukuki danışmanlık hizmeti sunan, motivasyonu yüksek profesyonellerle işbirliği içinde çalışan modern ve dinamik bir hukuk firmasıdır. Doğu Avrupa’da bir vergi danışmanı ve avukat ağı ile işbirliğimiz ile öne çıkıyoruz.
O.Law, uluslararası işbirliğine odaklı olarak ticaret hukuku ile ilgili tüm yasal taleplerde destek vermektedir. Bizler Alman-Türk ticari ilişkilerinin yoğunluğu ve önemi göz önünde bulundurularak bir Türkiye Masası kurduk.
Yaratıcı yaklaşımlarla birlikte verimli ve ekonomik anlamda mantıklı çözümler O.Law’ın ayırt edici özelliklerini tanımlamaktadır. O.Law, Almanca, Türkçe ve İngilizce olarak hukuki hizmetler sunmakta ve kültürel olarak çifte destek verebilmektedir. Ortak dil konuşmak bizim için önemlidir.
O.Law – Uluslararası Hukuk Firması
Avukat Hülya Oruç, LL.M.
Goethestr. 30
40237 Düsseldorf
+ 49 211 976 358 -19
info@olaw.eu
www.olaw.eu
O.Law is a law firm based in Düsseldorf. Working for entrepreneurs worldwide, making their dreams come true.
We speak your language