E-Ticarette AB Merkezli Olmayan Şirketlerin AB’de Vergilendirilmesi ve IOSS Sistemi

Giriş

E-ticaret, dünya çapında gün geçtikçe artan bir ivme sergilerken, etki alanını ve hacmini de sürekli genişletmektedir. İnternete erişimin artması ve internet alışverişinin özellikle pandemi döneminde benimsenmesi dünya e-ticaret hacminin 4.2 Trilyon ABD Doları aşmasına neden olmuştur. Almanya özelinde de, özellikle pandemi dönemindeki e-ticaret hacminin %19 oranında artması dikkat çekmektedir. Bevh’in verilerine göre, Almanya e-ticaret hacmi 2021 yılında 99.1 Milyar Euro olmuştur.

AB merkezli olmayan yerleşik şirketler, Avrupa Tek Pazarına ihracat yaparak büyümek ve gelirlerini arttırmak istemektedirler. Bu şirketlerden bazıları kendi e-ticaret siteleri aracılığıyla AB üyesi ülkelere satış yaparken; bazı şirketler ise online pazar yerlerini tercih etmektedirler. Özellikle Almanya’da online ticaret için birçok online pazar yeri bulunmaktadır. Bunlardan en önemlileri; Amazon, Otto, E-bay, Zalando’dur. Şirketler, hali hazırda kurulu ve müşteri kitlesi hazır olan bu pazar yerlerinde gerekli yükümlülükleri sağladıklarında satış yapabileceklerdir. Bu yazı boyunca kullanılan “şirket” terimi, şahıs ve sermaye şirketini kapsar.

Peki Türkiye’den veya AB’e taraf olmayan üçüncü bir ülkeden AB Tek Pazarına ihracat yapılabilmesi için hangi vergisel kayıtlar yapılmalıdır? Bunun için hangi belgeler gereklidir? Hangi vergi yükümlülüklerine tabidir? 01.07.2021 Tarihinde yürürlüğe giren düzenlemeler nelerdir? IOSS Sistemi nedir? OSS Sisteminin avantajları nelerdir?

AB üyesi ülkelere ihracat yapmak isteyen şirketler, öncelikle, KDV (VAT) ve EORİ (Gümrük) numaralarına sahip olmalıdırlar. Almanya özelinde şirket kurulmasına gerek olmaksızın bu iki numara da alınabilmektedir.

KDV Kimlik Numarası nedir?

KDV kimlik numarası (Umsatzsteuer-Identifikationsnummer), bir kişiyi veya şirketi veya vergiye tabi olmayan tüzel kişiliği tanımlayan benzersiz bir numaradır. Esasen, hükümetlerin şirketlerin vergi faaliyetlerini izlemesine yarayan bir vergi tanımlayıcıdır. KDV kimlik numarası, vergilendirilen şirketin statüsünü göstermesi, vergilendirildiği yeri göstermesi, fatura düzenlenmesi için gereklidir. AB içinde yerleşik bir şirket, sadece yıllık satışları belirli bir limiti aştığında vergi numarası alması gerekirken; AB merkezli olmayan şirketler, satış limitlerinden bağımsız olarak bir KDV numarasına başvurması gerekmektedir. Çoğu şirketin (ve ekonomik faaliyet içerisindeki diğer kişilerin) bir KDV numarasına ihtiyacı vardır.

AB üye devletlerine ihracat yapmak isteyen AB merkezli olmayan Şirketin ticaret yapılan her üye devlet için ayrı bir KDV numarası alınması gerekmektedir. Her ülke kendi ulusal KDV numarasını verir. Bunun anlamı, bir şirket Almanya ve Avusturya’da e-ticaret yapmak istiyorsa iki ülkeden de ayrı ayrı KDV numarası alması gerekmektedir.

KDV Kimlik Numarası nasıl alınır?

AB merkezli olmayan Şirketler, Almanya’da satış yapabilmek için Almanya vergi dairesine KDV kimlik numarası için başvuruda bulunmalıdır. Resmi dil Almancadır ve doldurulması gereken vergi formları da genellikle yalnızca Almanca dilinde mevcuttur. Bu durum, vergi dairesi ile yapılması gereken yazışmaların da Almanca dilinde olması gerektiği anlamına gelmektedir.

Alman vergi daireleri, AB merkezli olmayan şirketlerin KDV kaydı konusunda çok sıkı denetim yapmaktadır. AB’deki hayali şirketler nedeniyle her yıl milyarlarca dolarlık vergi kaybı yaşanmasını engellemek amacıyla, vergi kaydının yapılmasını sağlamak için kontroller sıkılaştırılmıştır. Bu sebeple, vergi kimlik numarasının alınması birkaç hafta sürebilmektedir.

Başvuru sonrası gereken inceleme süreci sonucu Alman Merkezi Vergi Dairesi (Bundeszentralamt für Steuern) tarafından KDV Kimlik Numarası (Umsatzsteuer-Identifikationsnummer) atanır. Almanya’nın kısaltılması DE ve 9 rakam ile birlikte 12 karakterden (DE 123456789) oluşur.

EORI Numarası nedir ve nasıl alınır?

EORI Numarası (Registrierungs- und Identifizierungsnummer für die Wirtschaftsbeteiligten), Türkçeye “Ekonomik İşletmeciler Kayıt ve Kimlik numarası” olarak çevrilebilecektir. Almanya’da ticaret yapmak isteyen şirketlere, yetkili gümrük idarelerince verilen kayıt ve kimlik için verilmektedir.

EORI numarası, Dresden’deki Gümrük Ana Veri Yönetimi Genel Müdürlüğü ( GZD – DO Dresden – Stammdatenmanagement ) tarafından talep üzerine ve ücretsiz olarak atanır . EORI Numarası, ilgili ülke tarafından merkezi sisteme kaydedilecek ve diğer tüm AB ülkelerinde geçerli olacaktır.

Başvuru için, 0870 nolu resmi form doldurulmalıdır. Belge ıslak imza içermeli ve gerekli belgelerle birlikte posta, e-posta veya faks ile gönderilmelidir. Başvuru bir temsilci aracılığıyla yapılacaksa, yetki belgesi de içermesi gerekmektedir.

EORI numarası için; şirketler ticaret kayıtlarını, gerçek kişi şahıslar ise kimlik kartlarını sunmalıdırlar.

1 Temmuz 2021 Sonrası Gelen Yenilikler ve IOSS Sistemi

AB içindeki ve dışındaki e-ticaret satıcılarından online Pazar yerlerine, gümrük ve vergi idarelerinden tüketicilere kadar e-ticaretle ilgilenen herkesi ilgilendiren yeni kanuni düzenlemeler yürürlüğe girmiştir. Bu yazımız kapsamında sadece AB Merkezli olmayıp  e-ticaret yapan şirketleri ilgilendiren değişiklikler açıklanacaktır.

01.07.2021 tarihi itibariyle AB merkezli olmayan şirketten tüketiciye (B2C) e-ticaret faaliyetlerine ilişkin KDV kurallarında değişiklikler yapılarak bir takım kolaylıklar sağlanmıştır. Bu kapsamdaki önemli değişiklikler ise şu şekildedir:

– İşletmeden tüketiciye (B2C) satışlarda bedeli 150 Euro’yu aşmayan düşük bedelli mesafeli satışlarda geçerli olan “Import One Stop Shop” (IOSS) adında bir KDV sistemi kurulmuştur. Bu sistem Türkçeye, “Tek Bir Noktadan İthalat Merkezi” şeklinde çevrilebilir. Bu sistemle, satış yapılan her ülkede KDV kaydı açılması gerekliliği ortadan kalkmaktadır. Satış yapılacak ülkenin IOSS sistemine kayıt olmak yeterli olacaktır. Sistem, AB’de standart ve tekdüze bir vergilendirme modeliyle adil bir modele geçilmesini amaçlamaktadır. (ÖTV’ye tabi olan eşya bu sistemin kapsamında değildir.)

– 22 Euro’ya kadar olan satışlarda KDV muafiyeti kaldırılmış; 150 Euro’yu aşmayan düşük bedelli mesafeli satışlarda her AB ülkesi tarafından belirlenmiş oranda KDV tahsil edilmesi uygulamasına geçilmiştir.

– IOSS sistemine kayıt olmak isteyen şirketlerin AB üyesi bir ülkede temsilcilik bulundurmaları veya kendilerini temsil edecek AB’de yerleşik bir aracı (EU ansässigen Vermittler beauftragen) yetkilendirmeleri gerekmektedir.

– IOSS Sistemine kayıt olunduktan sonra, IOSS KDV Kimlik Numarası (IOSS-Identifikationsnummer) verilmektedir. IOSS sistemine kayıt olunan AB üye ülkesinin IOSS sistemine aylık olarak KDV beyannamesi verilmelidir. Örneğin, Almanya’da § 18k UStG uyarınca müteşebbislerin veya temsilcilerinin IOSS sistemi kapsamındaki satışlarına dair vergi beyannamelerini Federal Merkezi Vergi Dairesine sunmaları gerekmektedir.

– IOSS sistemine kayıt olmanın avantajı; satış konusu eşyanın gümrük işlemlerinin AB’ye giriş yaptığı ülkede tamamlanmasıdır. Eşyadan kaynaklanan gümrük vergileri daha alışveriş esnasında alıcıdan tahsil edilmekte ve ödenecek vergiler hususunda şeffaflık sağlanmaktadır.

– AB merkezli olmayan şirket tarafından, online pazar yerleri aracılığıyla yapılan e-ticarette IOSS numarası ile mesafeli satış gerçekleşirse; satış KDV’si ürün fiyatına eklenerek ve ilgili Pazar yeri tarafından tahsil edilip ilgili ülke maliyesine ödenecektir. Online pazar yerleri tek bir IOSS kimlik numarasıyla birden çok satıcıyı temsil ederler ve satıcılarının KDV ödemelerinden sorumludurlar. İlgili pazar yerinin IOSS numarası olmaması durumunda, mesafeli satış sözleşmesinin tarafı teslimat anında bu KDV tutarını ödeyecektir. Örneğin, Almanya’daki öncü online Pazar yeri olan Amazon’da satış yapmak isteyen Türkiye merkezli bir şirket Amazon’un IOSS kimlik numarasını kullanabilecektir. Özetle, online pazar yerleri KDV’nin toplanması ve bildirilmesi açısından satıcı olarak kabul edilmektedir.

– Belirtmek gerekir ki, bu sisteme geçmek zorunlu tutulmamıştır. IOSS sistemine kayıt olunmaması halinde, satış konusu eşyanın gümrük vergileri eşyanın serbest dolaşıma girdiği AB gümrük idaresinde tahsil edilmeye devam edecektir.

Sonuç:

Özetle, AB merkezli olmayan bir şirket; AB üye devletlerinde e-ticaret yapmak istiyorsa bunun için işbu yazıda yer alan yükümlülükleri yerine getirmelidir. Yükümlülükler yerine getirilmediğinde, çeşitli yaptırımlar uygulanabilecektir. Avrupa genelinde, özellikle Almanya’da, vergiler çok kat bir şekilde denetlenmektedir. Bu sebeple AB üye devletlerinde ticaret yapmak isteyen işletmelerin kanuna uygun şekilde hareket etmeleri elzemdir. Ancak AB’de yakın zamanda kabul edilen bir yasa ile, bazı şartlar altında vergi kolaylığı sağlanmıştır. Buna göre işletmeler, e-ticaret yapmak istedikleri ülke üzerinden IOSS sistemine kayıt olmaları halinde belirli limitin altındaki satışlarında vergi kolaylığından faydalanabileceklerdir.

© Ahmet Said Taştekin tarafından oluşturulmuştur.

O.Law , Düsseldorf’un kalbinde hukuki danışmanlık sunan, motivasyonu yüksek profesyonellerle işbirliği içinde çalışan modern ve dinamik bir hukuk firmasıdır. Doğu Avrupa’da bir vergi danışmanı ve bir avukat ağı ile işbirliğimiz ile öne çıkıyoruz.

O.Law, uluslararası işbirliklerimize odaklanarak, ticaret hukuku ile ilgili tüm yasal taleplerde desteklemektedir. Alman-Türk ticari ilişkilerinin yoğunluğu ve önemi göz önünde bulundurularak bir Türkiye Masası kurduk.

Yaratıcı yaklaşımlarla verimli ve ekonomik açıdan duyarlı çözümler O.Law’ın ayırt edici özelliklerini belirliyor . O.Law , Almanca, Türkçe ve İngilizce dillerinde hukuki hizmetler sunmakta ve kültürel olarak çifte destek verebilmektedir. Ortak bir dil konuşmak bizim için önemlidir.

O.Law – Uluslararası Hukuk Bürosu

Avukat Hülya Oruç , LL.M.

goethestr. 30

40237 Düsseldorf

+ 49 211 976 358 -19

info@olaw.eu

 www.olaw.eu

O.Law , Düsseldorf merkezli bir hukuk firmasıdır. Dünya çapında girişimciler için hizmet üretir ve onların hayallerini gerçekleştirmek için çalışır. Sizin Dilinizi Konuşuyoruz.