Yurtdışından Türkiye’ye Geçici Taşıt Getirilmesi ve Kullanılması

Yurtdışında yaşayan Türk vatandaşları, mavi kart sahibi yabancı ülke vatandaşları veyahut bu iki sınıfa da girmeyen yabancı ülke vatandaşı kişiler için yurtdışından -özellikle Avrupa’dan- Türkiye’ye taşıtla gidilebilmesinin mümkün olup olmadığı ve mümkünse nasıl bir sürecin olduğunu bu yazımızda ele alacağız. Yazı konusu taşıtlar, Türk plakalı olmayan taşıtları kapsamaktadır.

Kimler Yabancı Plakalı Taşıt ile Türkiye’ye Giriş Yapabilecektir?

Öncelikle incelememiz gereken husus, kimlerin yurtdışından araba getirebileceğidir. İlgili Bakanlar Kurulu Kararı[1] uyarınca, Yurtdışında ikamet eden kişiler (bağlı bulunduğu vatandaşlığa bakılmaksızın) bir adet adlarına düzenlenmiş yabancı plakalı kara taşıtını geçici olarak Türkiye’ye getirebilir. Ancak bu uygunluğun sağlanabilmesi için özel şartlar da vardır. Şöyle ki,

– Taşıt getirecek kişinin, yurtdışında yerleşik olması koşulu da aranmaktadır. Bunun anlamı, Türkiye’ye giriş yapılmak istenen tarihten geriye son bir yıl içerisinde en az 185 gün fiilen yurtdışında yaşamaktır. Belirtmek gerekir ki, özellikle Avrupa için schengen vizesi ile bu şart sağlanamayacağı için yabancı plakalı taşıt getirilemeyecektir.

– İkinci şart, taşıt getirecek kişinin yurtdışında ikametgahının bulunmasıdır. Bunun anlamı, geçici süreliğine şantiyede görev yapan, gemilerde çalışan, hostes olarak çalışan veyahut otelde kalan kişiler bir üstteki koşul olan son 1 yıl içinde 185 gün fiilen yurtdışında yaşasalar da yurtdışında ikametleri olmadığı için yurtdışında yerleşik sayılmazlar. Almanya özelinde, ikametgah yapılması işlemine “Anmeldung” denmektedir ve Almanya’da yukarıdaki süre koşulunu sağlasalar bile Anmeldung’u olmayan kişi de yurtdışında yerleşik sayılmaz[2].

-Üçüncü şart ise, söz konusu kara taşıtının yurtdışında ikamet edilen ülkede kayıtlı olmasıdır. Bunun istisnası ise, Avrupa Birliği ve Avrupa Serbest Ticaret Birliği ülkelerinde kayıtlı taşıtlar içindir. Örneğin Almanya’da yaşayan yerleşik kişi, İzlanda’dan satın aldığı kara taşıtını geçici olarak Türkiye’ye getirebilir.

Not: 185 gün hesabının nasıl yapılacağı konusundaki belirsizlikleri gidermek için küçük bir örnek üzerinde açıklamakta yarar görüyoruz.

Söz gelimi A kişisi 15.01.2020 tarihinde Türkiye’ye giriş yapmak istemektedir. 15.01.2020’den geriye doğru 1 yıl yani 15.01.2019-15.01.2020 tarihleri arasında yurtdışındaki kalış süreleri hesaplanır. Bu kalış süreleri hesaplanırken, taşıtlı ve taşıtsız deniz, hava, kara veya demiryoluyla yapılan tüm giriş ve çıkışlar dikkate alınacaktır.

Burada bir kesintisizlik şartı aranmamaktadır. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı kişi yurda giriş çıkış zamanını bilmiyorsa, turkiye.gov.tr adresinden öğrenebilir. Kişi yabancı uyruklu ise, pasaportundaki damgalardan bu süreyi hesaplayabilir.

Yurtdışında yerleşik şirket adına kayıtlı taşıtlar ise, ancak yurtdışında yerleşik şirket çalışanları veya ortakları tarafından vekaleten getirilebilmektedir. Bu taşıtların Türkiye’de ticari faaliyetlerde kullanılması mümkün değildir. Sadece taşıtı getiren kişinin ve bu kişinin yurtdışında yerleşik eşi ve füruu tarafından kullanılabilir.

Yurtdışından emekli olanlar için ise, 1 yıl içerisinde 185 günlük yurtdışında yerleşik olma şartına istisna getirilmiştir. Yurtdışından emekli olanlar, emeklilik tarihlerinden sonra Türkiye’ye ilk defa getirecekleri ikamet edilen ülkede adlarına kayıtlı taşıtla Türkiye’ye giriş yapabilirler.

Türkiye’ye Girişte Gerekli Belgeler Nelerdir? [AST1] 

– Taşıtın ikamet edilen ülkede kayıtlı olduğunu gösterir mülkiyet belgesi (ruhsat)

– Taşıtı getiren kişinin ehliyeti

– Yurtdışı ikameti gösterir belge

– Türkiye’de geçerli trafik sigorta poliçesi

– Yurtdışından emekli olanlar için konsolosluk veya elçilik onaylı Türkçe tercümeli emekliliği gösterir belge

– Tüzel kişiliğe ait taşıtları getirecek kişilerin şirket ortağı veya çalışanı olduğunu gösterir noter veya konsolosluk onaylı Türkçe tercümeli belge

Taşıtların gümrük kayıt işlemleri herhangi bir ücrete tabi değildir.

Türkiye’ye Yolcu Beraberinde Getirilen Taşıtlar Ne Kadar Süre ile Kalabilir?

Süre sınırı kişinin statüsüne göre üç farklı şekildedir:

1- Yurtdışında yerleşik Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, çifte vatandaşlar, mavi kart sahibi kişiler  ile Türkiye’de oturma izni olan yabancı uyruklu kişiler[3], kendilerine ait yabancı plakalı kara taşıtlarını hiçbir ücret ödemeden 2 yıla kadar (730 gün) Türkiye’de bulundurma ve kullanma hakkına sahiptirler. Bu hak tek seferde kullanılabileceği gibi, parça parça da kullanılabilir.

2- Türkiye’de oturma izni olmayan yabancı uyruklu kişilere 180 günde toplam 90 günlük süre tanınır.

3- Tüzel kişilere ait taşıtlar ise, vekaletname ile Türkiye’ye getirilirse 90 güne kadar süre tanınır.

730 günlük sürenin tamamını kullanan veya yerleşim şartını sağlamayan kişiler bu şartları sağlayana kadar yeniden taşıt getiremezler. 185 gün yurtdışında kalma şartının her girişte sağlanması gerekir.  Bunun istinası ise, Avrupa Birliği ve Avrupa Serbest Ticaret Birliği ülkelerinde yerleşik kişilerdir. Bu kişiler, adlarına kayıtlı olan kara taşıtlarını 365 gün içinde bir defaya mahsus, bir ay süreyle getirebilirler. Durumu bir örnekle anlatmak gerekirse; Almanya’da ikamet eden A kişisi, Türkiye’de 730 günlük süreyle kalış hakkının tamamını kullanıp 20.03.2021 tarihinde taşıtıyla yurtdışına çıkan ve 25.04.2021 tarihinde tekrar Türkiye’ye gelmek istediğinde Avrupa ülkelerinden birinde ikamet ettiği için bir aylık süreden faydalanarak Türkiye’ye giriş yapabilecektir.

Başkasına Ait Taşıt ile Türkiye’ye Gelme ve Kiralık Araba Durumu

Başkasına ait olan yabancı plakalı bir taşıtı vekaletname veya kiralama yoluyla Türkiye’ye getirmek aşağıdaki durumlarda mümkündür:

– Hem taşıtın gerçek sahibi hem de vekaleten getiren kişi yurtdışında yerleşik olmalıdır. (1 yıl içerisinde 185 gün yurtdışında kalma kuralı iki taraf için de geçerlidir.)

– Taşıtın, getiren kişinin ikamet ettiği ülkede kayıtlı olması (Avrupa Bölgesi için içinde ise bu şart esnektir.)

– Kiralanmak suretiyle getirilen taşıtlar için kira sözleşmesi bulunması. (Türkiye’de kalış süresi 730 günü aşmamak üzere kiralama sözleşmesinden uzun olamaz.)

Malikin Taşıtsız Yurtdışına Çıkması ve Taşıtın Maliksiz Yurtdışına Çıkması

Türkiye’ye kendi aracıyla giriş yapan kişi taşıtını Türkiye’de bırakarak yurtdışına çıkmak isterse, en yakın gümrük idaresine teslim etmesi veya taşıtını başkasının kullanmayacağına ilişkin resmi evrakı düzenleyip gümrük idaresine başvurması gerekmektedir. İkinci seçenekte gümrük dairesince başvurunun uygun bulunup onaylanması gerekmektedir.

Türkiye’de oturma izni olmayan yabancı ülke vatandaşları muhakkak gümrük idaresince uygun görülen yerlere taşıtlarını bırakmalıdırlar. Aksi halde taşıtsız Türkiye dışına çıkmalarına izin verilmez.

İlgili taşıtın maliki, başka bir yurtdışında yerleşik kişiyi vekaletname ile yetkilendirirse taşıt bu kişi tarafından yurtdışına çıkartılabilir. Taşıt maliki ile yetkilendirilen kişi gümrük idaresine birlikte müracaat etmelidir.

Sonuç olarak,

Yurtdışından, özellikle Avrupa’dan, Türkiye’ye geçici taşıt getirmek için sağlanması gereken koşullar kişilerin durumları ile farklılık arz etmektedir. Ancak, Türkiye’de yerleşik olanlar için bu durumun imkânsız olduğunu söyleyebiliriz. Getirilen taşıtlar, -istisnalar hariç- getirilen kişi tarafından kullanılmalıdır. Getirilen taşıt, Türkiye’de yerleşik bir kişiye devredilemez veya satılamaz. Kanunlara uygun olmayan bir durum tespiti sonucu yaptırımlarla veya hak kayıplarıyla karşılaşılabilir.

Bu yazımızda, Türkiye’ye geçici taşıt getirilmesi hakkında bilgi verilmiştir. Türkiye’ye kalıcı olarak taşıt getirilmesi için #link# bu yazımızı inceleyebilirsiniz.

O.Law – Uluslararası Hukuk Bürosu

Avukat Hülya Oruç, LL.M.

Goethestr. 30

40237 Düsseldorf

+ 49 211 976 358 -19

info@olaw.eu

www.olaw.eu

O.Law, Düsseldorf merkezli bir hukuk firmasıdır. Dünya çapında girişimciler için hizmet üretir ve onların hayallerini gerçekleştirmek çalışır.

Sizin dilini konuşuyoruz.

Av. Ahmet Said Tastekin

[1] 29/9/2009 tarihli ve 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı

[2] Ayrıca, Alman Kanunlarına göre 3 aydan uzun süre Almanya’da yaşamak isteyen yabancıların Anmeldung yapmasının zorunlu olduğunu belirtmekte fayda görüyoruz.

[3] Türkiye’de oturma izni bulunan yabancı uyruklu kişi için bu hak, 730 günü aşmamak üzere ikamet tezkeresinde belirtilen süre kadar olabilir.

 [AST1]Bu kısım silinebilir. Detay oldu.